Pleun & student
วิชา เทคโนโลยี(การออกแบบและเทคโนโลยี)
เรื่อง
กลไกล ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์
บทนำ
ในชีวิตประจําวัน มีการใช้กลไก อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์เป็นส่วนประกอบในการสร้างหรือ พัฒนาเทคโนโลยีต่าง ๆ เพื่อช่วยอํานวยความสะดวกในการทํางานของมนุษย์ เช่น โทรทัศน์ หม้อหุงข้าว เตารีด โดยเทคโนโลยีบางอย่างอาจมีระบบการทํางานที่ซับซ้อน ต้องใช้กลไก อุปกรณ์ไฟฟ้าและ อิเล็กทรอนิกส์หลายอย่างร่วมกันเพื่อให้ทํางานได้ตามวัตถุประสงค์ ซึ่งในบทนี้นักเรียนจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับ ความรู้พื้นฐานด้านกลไก อุปกรณ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ เพื่อเป็นแนวทางในการประยุกต์ใช้งานต่อไป
กลไกล (MECHANISM)
หมายถึง สิ่งที่ทำให้ระบบมีการขับเคลื่อนหรือดำเนินอยู่ได้ โดยมีการจัดสรรทรัพยากร มีการจัดองค์การ หน่วยงาน หรือกลุ่มบุคคลเป็นผู้ดำเนินงาน
เฟือง (gear)
เป็นชิ้นส่วนเครื่องกลที่มีรูปร่างเป็นจานแบนรูปวงกลม ตรงขอบมีลักษณะเป็นแฉก (เรียกว่าฟันเฟือง) ซึ่งสามารถนำไปประกบกับเฟืองอีกตัวหนึ่ง ทำให้เมื่อเฟืองตัวแรกหมุน เฟืองตัวที่สองจะหมุนในทิศทางตรงกันข้าม เกิดเป็นระบบส่งกำลังขึ้น
รอก (pulley)
เป็นเครื่องกลที่ใช้สำหรับยกของขึ้นที่สูงหรือหย่อนลงไปในที่ต่ำ รอกมีลักษณะเป็นล้อมหมุนได้คล่องรอบตัว และมีเชือกพาดล้อสำหรับยกตัวและดึงวัตถุ
รอก แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ รอกเดี่ยวและรอกพวง
รอกเดี่ยว แบ่งเป็น รอกเดี่ยวตายตัว และรอกเดี่ยวเคลื่อนที่
รอกเดี่ยวตายตัว
เป็นรอกที่ตรึงติดอยู่กับที่ ใช้เชือกหนึ่งเส้นพาดรอบล้อโดยปลายข้างหนึ่งผูกติดกับวัตถุ แรงที่ใช้ดึงจะมีค่าเท่ากับน้ำหนักของวัตถุ รอกเดี่ยวตายตัวไม่ช่วยผ่อนแรงแต่สามารถอำนวยความสะดวกในการทำงาน
E = W
E = แรงความพยายาม หรือแรงที่ใช้ดึงวัตถุ (นิวตัน)
W = แรงต้านทานหรือน้ำหนักของวัตถุ (นิวตัน)
รอกเดี่ยวเคลื่อนที่
เป็นรอกที่เคลื่อนที่ได้ขณะที่ใช้งาน วัตถุผูกติดกับตัวรอกใช้เชือกหนึ่งเส้นพาดรอบล้อโดยปลายข้างหนึ่งผูกติดกับเพดาน ปลายอีกข้างหนึ่งใช้สำหรับดึง เมื่อดึงวัตถุขึ้นในแนวดิ่งแรงที่ใช้ดึงมีค่าเท่ากับครึ่งหนึ่งของน้ำหนักของวัตถุ รอกเดี่ยวเคลื่อนที่เป็นเครื่องกลที่ช่วยผ่อนแรง
E = W/2
E = แรงความพยายาม หรือแรงที่ใช้ดึงวัตถุ (นิวตัน)
W = แรงต้านทานหรือน้ำหนักของวัตถุ (นิวตัน)